Ở tư thế cúi kể cả đứng hay ngồi và đặc biệt có xách thêm vật nặng thì áp lực nội đĩa đệm sẽ tăng lên rất nhiều lần, và là tư thế dễ gây đau lưng cấp do sự tăng lên đột ngột của áp lực này có thể gây lồi đĩa đệm.
Vai trò của áp lực nội đĩa đệm
Đĩa đệm cột sống nằm giữa 2 đốt sống có chức năng như cái giảm xóc giúp cột sống vận động linh hoạt. Trọng lượng của phần trên cơ thể tác động lên đĩa đệm tạo nên áp lực trong đĩa đệm (hay áp lực nội đĩa đệm). Khi đĩa đệm bị thoát hóa (do tuổi tác, do nghề nghiệp…) cộng với áp lực nội đĩa đệm tăng lên do 1 nguyên nhân nào đó sẽ làm nhân nhầy đĩa đệm thoát ra khỏi vị trí, chèn ép các thành phần thần kinh, dây chằng gây ra bệnh thoát vị đĩa đệm.
Các tư thế cột sống ảnh hưởng thế nào đến áp lực nội đĩa đệm
Đoạn vận động là một đơn vị cấu trúc và chức năng của cột sống, bao gồm: khoang gian đốt chứa đĩa đệm và nhân nhày, nửa phần thân đốt sồng trên và đốt sống dưới, khớp đốt sống, hệ thống dây chằng và tất cả phần mềm tương ứng.
Sơ đồ đoạn vận động cột sống thắt lưng
Đoạn vận động của cột sống hoạt động giống như một cái kẹp giấy mà bản lề chính là khớp đốt sống. Ở trạng thái cúi, khoang gian đốt hẹp lại làm tăng áp lực nội đĩa đệm. Còn ở trạng thái nằm nghỉ hoặc cột sống ưỡn, khoang gian đốt giãn ra làm giảm áp lực nội đĩa đệm.
Ở tư thế cúi (1) áp lực nội đĩa đệm tăng, nhân nhày bị đẩy ra sau
Năm 1964, Nachemson đã đo áp lực nội đĩa đệm khoang gian đốt L3-L4 ở các tư thế như sau:
| Tư thế | Nằm ngửa | Nằm nghiêng | Đứng thẳng | Đứng cúi | Đứng cúi xách 20kg | Ngồi ghế không tựa | Ngồi ghế cúi | Ngồi cúi xách 20kg | Ho, rặn, cười… |
| kg | 15 | 70 | 100 | 150 | 200 | 140 | 190 | 270 | 50 |
Như vậy ở tư thế cúi kể cả đứng hay ngồi và đặc biệt có xách thêm vật nặng thì áp lực nội đĩa đệm sẽ tăng lên rất nhiều lần, và là tư thế dễ gây đau lưng cấp do sự tăng lên đột ngột của áp lực này có thể gây lồi đĩa đệm.
Tuyệt đối không được cúi đặc biệt là cúi bê vật nặng
Tư thế đúng khi bê nâng vật nặng
Như vậy tư thế cúi khom và đặc biệt là cúi bê vật nặng cần tuyệt đối tránh đối với bệnh nhân đau lưng mạn tính. Tư thế đúng khi cần bê nhấc 1 vật nặng là phải chùng chân-thẳng lưng hoặc quỳ 1 gối rồi từ từ đứng lên. Xem hình vẽ dưới đây để hình dung tư thế cần thực hiện:
“Quy trình” nhấc bê vật nặng khỏi mặt đất quỳ 1 gối và chùng chân-thẳng lưng
Bài liên quan
