Nhiễm khuẩn xương và khớp do nấm: chẩn đoán và điều trị

Nhiễm nấm ở hệ thống xương khớp thường thứ phát sau nhiễm khuẩn ở một cơ quan khác, thông thường là phổi. Mặc dù tổn thương xương thường thấy ở đầu xương xốp, đầu các xương dài và thân đốt sống, nhưng một tổn thương nổi bật dưới dạng u hạt với các mức độ áp xe và hoại tử khác nhau lại thường không gây ra một bệnh cảnh lâm sàng đặc hiệu nào.

Phân biệt với những ổ nhiễm khuẩn mạn tính khác dựa vào kết quả nuôi cấy dịch khớp hoặc tổ chức lấy từ ổ tổn thương. Các phản ứng huyết thanh cung cấp những bằng chứng có ích cho chẩn đoán.

Bệnh nhiễm nấm coccidioides

Bệnh nhiễm nấm coccidioides ở xương và khớp thường thứ phát sau nhiễm khuẩn tiên phát ở phổi. Đau khớp kèm theo sưng nề quanh khớp, đặc biệt ở khớp gối, khớp cổ chân, đây là một biểu hiện không đặc hiệu của nhiễm nấm coccidioides toàn thể, nên được phân biệt với nhiễm khuẩn xương khớp thực sự.

Tổn thương xương thông thường xuất hiện ở xương xốp cột sống hoặc gần đầu các xương dài tại những điểm bám gân. Những tổn thương này ban đầu thường có dạng tiêu xương và do vậy có thể nhầm vớí khối u di căn hoặc đa u tủy xương.

Chẩn đoán chính xác dựa vào tìm thấy nấm coccidioides trong ổ tổn thương hoặc xét nghiệm tế bào học qua sinh thiết mở. Tăng hiệu giá những kháng thể cố định bổ thể cũng là những bằng chứng nói lên tính chất lan toả của bệnh.

Itraconazol 200 mg, hai lần mỗi ngày, trong 6 – 12 tháng trở thành phác đồ được điều trị bệnh nhiễm khuẩn xương khớp do coccidioides. Trong trường hợp nhiễm khuẩn mạn tính, có thể đòi hỏi phẫu thuật cắt bỏ tổ chức xương và phần mềm bị nhiễm khuẩn; cắt cụt chi chỉ là một giải pháp đối với những nhiễm khuẩn tiến triển khó điều trị.

Bất động khớp bằng bó bột và tránh cho khớp phải chịu tải là những biện pháp có ích. Phẫu thụật cát bỏ màng hoạt dịch, lấy chất hoại tử trong khớp và làm cứng khớp trong những trường hợp nhiễm khuẩn khớp ở mức độ nặng.

Bệnh nhiễm nấm histoplasma

Tổn thương khu trú tại xương khớp trong bệnh nhiễm nấm histoplasma hiếm gặp và nhìn chung do sự lan tràn từ ổ nhiễm tiên phát ở phổi. Tổn thương xương khớp có thể một hoặc nhiều vị trí và không có tính chất đặc hiệu.